Zmarł Wiktor Pental, dokumentalista Nowej Huty
Urodził się 18 stycznia 1920 roku na Ziemi Nowogródzkiej we wsi Woroniszki w pobliżu rzeki Niemen. Zainteresował się fotografią już w gimnazjum i dość szybko zaczął zajmować się nią zawodowo. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Wojska Polskiego i Armii Krajowej, ale nie rozstawał się z aparatem, który towarzyszył mu podczas walk na froncie oraz w działalności podziemnej. Jego zamiłowanie do zdjęć miało być bezpośrednią przyczyną, dla której został w 1950 roku skazany. Jako byłego akowca, Informacja Wojskowa podejrzewała go o współpracę z wrogami Polski Ludowej. Skazano go na rok pozbawienia wolności i osadzono w więzieniu w Krakowie na Montelupich. Po siedmiu miesiącach zwolniono, a w kilka lat później zrehabilitowano.
W styczniu 1951 roku został przeniesiony do rezerwy i zamieszkał w Krakowie – Nowej Hucie. Pracował kolejno w Zjednoczeniu Budownictwa Miejskiego, Lidze Obrony Kraju i Zespole Szkół Mechanicznych, ale równocześnie wrócił do działalności fotograficznej. Uzyskanie zaświadczenia korespondenta Centralnej Agencji Fotograficznej ułatwiło nieco jego poruszanie się z aparatem po budowie.
W ten sposób stał się jednym z dokumentalistów Nowej Huty. W 1958 roku jako pierwszy wykonał na filmach Agfa kolorowe zdjęcia nowej dzielnicy, które teraz są niezwykle cennym dokumentem tamtych czasów. Jego fotografie, oprócz wielkiej budowy, przedstawiają także życie codzienne mieszkańców Nowej Huty, ukazane często z humorem i dystansem.
Jego dorobek współcześni docenili niestety bardzo późno. Pierwsza duża wystawa odbyła się dopiero w 2007 roku. W ramach akcji wystawienniczej "802 procent normy" na budynku Pałacu Kultury i Nauki zawisły portrety nowohuckich przodowników pracy. Zdjęcia Pentala oglądać można było także m.in. na festiwalu Noorderlicht w Holandii, FotoFest w Wielkiej Brytanii, Fotofestiwalu w Łodzi i w ramach Paris Photo w 2012 r.
Więcej o życiu Wiktora Pentala można przeczytać na stronie prowadzonej przez jego wnuka: www.wiktorpental.art.pl
